Ogród: Jak bezpiecznie przycinać gałęzie?

Drzewa z zadbanymi koronami nadają otoczeniu domu radosny wygląd i tworzą piękny pejzaż zachęcający do delektowania się pięknem przyrody. Warto pamiętać o tym, że drzewom należy pomagać w zachowaniu stabilnej formy i zdrowej kondycji, np. kształtując i prześwietlając koronę. Usuwanie suchych i chorych gałęzi oraz gałązek wyrastających pod kątem ostrym w stosunku do pnia, zapewnia także bezpieczeństwo strefy wokół drzewa podczas burz i wichur.

Na początku wiosny warto przyjrzeć się drzewkom owocowym i odpowiednio prześwietlić ich koronę, by wszystkie gałęzie i pąki miały pełny dostęp do słonecznego światła. Taki zabieg odrodzi drzewko i zapewni nam bardziej obfite plony owocowe.

Formowanie koron drzew, np. w kształt kuli, sześcianu czy stożka, podnosi walory estetyczne ogrodu i nadaje mu indywidualny charakter. Gatunki iglaste należy formować na początku wiosny. Drzewa liściaste można formować przez cały rok, a najlepiej w najchłodniejszych miesiącach (listopad-marzec). Odmiany „płaczące”, jak brzoza, klon i orzech, w których soki zaczynają intensywnie krążyć już od pierwszych cieplejszych temperatur przycinamy przed rozpoczęciem okresu wegetacji lub dopiero podczas pełni lata (czerwiec – wrzesień).

Wiosną z reguły usuwamy gałązki stare, chore i uschnięte. Warto przy tej pracy przestrzegać kilku zasad:

• przede wszystkim dobrze jest poznać potrzeby drzew, by wiedzieć jakie gatunki można przycinać, na jakim etapie ich rozwoju i o jakiej porze roku. Obserwujmy jak dane drzewko się rozrasta, co ułatwi nam ocenę intensywności przycinania i zachowanie naturalnego kształtu rośliny,
• warto też wiedzieć w jakim celu je przycinamy: pielęgnacyjnym, formującym, prześwietlającym, korygującym, odmładzającym, czy też stosujemy po prostu cięcie techniczne,
• w przypadku cięcia formującego, którego celem jest kształtowanie korony, wyprowadzanie jej wzwyż, należy zadbać o zachowanie dominacji pnia głównego i równomierny układ gałęzi. Dzięki temu zapewniamy roślinie trwałość i wytrzymałość na rozłamanie. Cięcia formujące najlepiej jest wykonywać w przypadku młodych drzew – w pierwszych latach ich rozwoju,
• jeśli zamierzamy prześwietlić drzewo, musimy zachować umiar i nie powinniśmy jednorazowo usuwać więcej niż 15% korony,
• cięcia techniczne natomiast, stosowane wówczas, gdy gałęzie zasłaniają okna, drzwi lub stwarzają niebezpieczeństwo zetknięcia się z przewodami pod napięciem, itd. ,można wykonywać o każdej porze roku,
• cięcie powinno być prostopadłe do gałęzi, proste i gładkie.

Ponieważ jakość cięcia ma ogromne znaczenie dla kondycji drzewa, należy z nie mniejszą uwagą przyjrzeć się narzędziom pracy – czyli sprawdzić czystość i przede wszystkim ich ostrość. Stosowanie nawet lekko przytępionych ostrzy rani drzewa i poszerza powierzchnie wrażliwe na wnikanie czynników chorobotwórczych.

Praktyczne zagospodarowanie ściętych gałęzi

Konsekwencją przycinania koron drzew są pozostałości w postaci gałęzi. W przypadku większego ich stosu powstaje pytanie co z nimi zrobić – pytanie ważne zwłaszcza w kontekście przepisów prawnych dotyczących palenia ognisk i warto  sprawdzić jakie regulacje obowiązują na terenie danej gminy -  niektóre władze gminne wprowadziły na swoim obszarze całkowity zakaz palenia ognisk.

Praktycznym sposobem uprzątnięcia stosu gałęzi jest rębak – maszyna przeznaczona do sprawnego rozdrobnienia gałęzi i przekształcenia ich w zrębek, które następnie można zagospodarować na kilka sposobów, np.: do ściółkowania rabat kwiatowych i podłoża pod krzewami czy drzewami, do zasilenia kompostownika a także jako opał w kominku.